De eieren komen uit in Sint-Pieters-Woluwe!

16u46min10s, het moment dat het eerste slechtvalkenkuiken anno 2022 van Sint-Pieters-Woluwe uitgebroed is!

We hadden het uitkomen van de eieren rond 27 april verwacht, rekening houdend met een “normale” incubatietijd van 32 dagen, maar zoals in Ukkel en Brussel-stad, werd de broedtijd met 4 dagen verlengd. Dit lijkt te bevestigen dat de (zeer) lage temperaturen die begin april in Brussel werden opgetekend, wanneer de incubatie nog maar enkele dagen was begonnen, een effect hadden op de ontwikkeling van de kuikens. Nog een voorbeeld van de diepgaande invloed van het weer op de jaarcyclus van dieren. Als deze meteorologische "afwijkingen" elkaar opvolgen, bevinden we ons in een context van verstoring als gevolg van klimaatverandering.

Sinds vanochtend tjirpt er minstens één kuiken terwijl het nog in zijn eischaal zit. Dat is een normaal fenomeen, het markeert het begin van communicatie tussen individuen onderling. Maar het is altijd indrukwekkend en spannend om een ei te zien roepen!

Na uren lang methodologisch doorprikken van de eischaal rondom het stompe uiteinde, slaagt het kuiken erin om wat slechts nog een deksel is open te doen ‘springen’. Met behulp van zijn poten duwt hij zichzelf uit het andere deel van de eischaal en verschijnt ten tonele. Deze laatste stap is duidelijk zichtbaar in video 1. We zien zelf een klein vleugeltje dat zich onopvallend uitstrekt! Het vrouwtje tilt zich even op, waarschijnlijk om de taak van haar kuiken wat gemakkelijker te maken door hem wat meer plaats te gunnen. Opgelet, de ouders komen nooit tussen bij het uitkomen van de eieren. Ze helpen hun kuikens niet. Deze moeten zich alleen uit hun schaal kunnen onttrekken. Maar vanaf de eerste seconde dat het valkje uit het ei is, neemt de moeder het bij zich om het warm te houden. Het mag niet koud worden!

Nog op video 1 zien we nog een ander gedrag: het wijfje eet de organische stof die in de eischaal achterblijft op! Zo is het altijd! We denken dus dat dit bijzonder voedzaam moet zijn. Luister goed, je kunt duidelijk twee piepjes horen, de ene klinkt beduidend lager dan het andere. Een tweede kuiken, nog in het ei, begint te communiceren met de buitenwereld.

Om 19.30 uur arriveert het mannetje voor het eerst sinds het uitkomen bij het nest. Hij brengt een merel naar het vrouwtje die van haar eieren en kuikens opstaat, de prooi grijpt en dadelijk wegvliegt. Het mannetje, zittend op de rand van het balkon, ontdekt het spektakel. Zijn eerste valkenkuiken van 2022 is goed en wel uitgebroed! Hij kijkt naar links, naar rechts, en neemt “het broeden” over. Hij voert het kuiken echter niet.

Twintig minuten later keert het vrouwtje terug. Ze gaat het nest dadelijk binnen, naast het mannetje dat meteen wegglipt. Zij voert ook het kuiken niet. Het is niet nodig! In de laatste uren voor het uitkomen heeft het kuiken de rest van de dooier (“het eigeel”), een concentraat van energie, in zijn maag opgenomen. Het fenomeen wordt hoogstwaarschijnlijk verklaard door het feit dat in het geval van slecht weer en dus de onmogelijkheid van de ouders om hun pasgeboren kuiken te voeren, deze laatste in staat zal zijn om minstens 24 uur te overleven zonder externe voedselvoorziening. En ook hier kunnen we het verschil in gedrag tussen individuen ontdekken. Ter vergelijking: in de kathedraal probeerde het paar hun valkje te voeren toen deze nog maar een paar uur oud was. En het werkte niet. Heeft het te maken met de onervarenheid van het slechtvalkenkoppel aan de kathedraal? Of is er een verschil in intellectuele capaciteit?

Drie eieren moeten nog uitkomen in Sint-Pieters-Woluwe, dit zal waarschijnlijk in de loop van deze nacht en morgen gebeuren. Geduld!

Video 1. Uitkomen van het eerste valkje 2022 van Sint-Pieters-Woluwe.

Video 2. Het mannetje ontdekt zijn kuiken.

Vidéo 3. Het wijfje keert terug om het mannetje af te lossen die op het kuiken en de nog uit te broeden eieren zit.